Freelance ne demek? Uzaktan çalışma hakkında 5 gerçek

Uzaktan çalışmanın oldukça popüler olduğu bu dönemlerde sıklıkla duyduğunuz freelancer kelimesindeki freelance ne demek? Uluslararası olarak kabul gören bu İngilizce kelime “serbest çalışma” anlamına geliyor. Freelancer kelimesi ise “serbest çalışan kişi” anlamına geliyor.

Freelancer olduğunuzda sadece evden çalışmış olmuyorsunuz. İşinizi yapabileceğiniz her yer, sizin için bir çalışma ortamı oluyor. Özellikle büyük şehirlerdeki Starbucks’larda Macbook’larını açarak havalı havalı çalıştığını düşündüğünüz kişilerin çoğu da aslında düşündüğünüz gibi çevreye hava atmıyor, remote bir şekilde uzaktan şirketlerle çalışıyor olabilir.

Freelance işler dijital dünyanın gelişmesinin ardından daha da yaygın hale geldi. İki taraf arasındaki iletişimi kolaylaşması, Freelance çalışmaların seyrini de değiştirdi. Artık yanyana gelmeden de bir çok işlem yapılabiliyor. Bu çalışma tarzına en uygun meslekler de yine çoğunlukla dijital ortamda yapılabilen işleri kapsıyor. Peki freelance iş nedir nasıl yapılır?

Ufak birtakım görevler, dijital beceriler ile sunulan dijital hizmetler, fotoğrafçılık yeteneği ve daha birçok yöntem ile internet üzerinden gerek Türk lirası gerekse döviz kazanmak mümkün. Bu para kazanma yöntemleri konusunda birtakım platformlar da gerek hizmet almak isteyen gerekse hizmetlerini pazarlamak isteyen bireylere hizmet veriyor. Peki, bu platformlar neler? Ne gibi hizmetler sağlıyorlar? İnternetten para kazanma yolları konusunda kimlerin hangi platformu seçmeleri gerekiyor?

Biz de bu yazımızda sizlere trend online çalışma yöntemi hakkında bilgiler vermeye, freelance ne demek sorusuna cevap bulmaya ve uzaktan çalışarak nasıl para kazanabileceğinizi anlatmaya çalışacağız. Bu yazımızın haricinde isterseniz “Evde otururken internet üzerinden para kazanma yöntemleri” yazımızı da okuyabilirsiniz.

Freelance çalışma oranındaki yükseliş

Son yıllarda freelancer olarak çalışan kişilerin sayısında ciddi bir artış var . Bu kısmen, internetin insanların iş bulmasını ve dünyanın her yerinden müşterilerle bağlantı kurmasını kolaylaştırmasından kaynaklanmaktadır.

Evden çalışabilme, kendi saatlerini belirleyebilme ve kendi projelerini seçebilme gibi, insanların serbest çalışmayı seçmesinin birkaç nedeni vardır. Birçok insan için serbest çalışma, geleneksel istihdamdan çok daha esnek ve çekici bir çalışma şekli sunar.

Bununla birlikte, serbest çalışmanın artmasıyla birlikte bir takım zorluklar da ortaya çıkıyor. En büyük zorluklardan biri, istikrarlı bir iş ve tutarlı müşteriler bulmaktır. Bu, özellikle serbest çalışan olarak başlarken zor olabilir. Diğer bir zorluk da zamanınızı ve iş yükünüzü etkili bir şekilde yönetmektir, çünkü çoğu zaman birden fazla projeyi aynı anda yürütmek zorunda kalırsınız.

Zorluklara rağmen serbest çalışma, esneklik, özerklik ve yaratıcı özgürlük sunan bir kariyer inşa etmenin harika bir yolu olabilir. Serbest çalışan olarak çalışmayı düşünüyorsanız , araştırma yaptığınızdan ve giderek daha popüler hale gelen bu çalışma biçiminde başarılı olmak için ne gerektiğini anladığınızdan emin olun.

Freelance ne iş yapar?

Serbest çalışan, bir şirket için değil, kendisi için çalışan kişidir. Genellikle serbest meslek sahibidirler ve evden çalışırlar. Serbest çalışanlar genellikle bir şirkette çalışanlardan daha fazla özgürlüğe sahiptir, ancak aynı zamanda daha disiplinli ve organize olmaları gerekir.

Yazarlar, tasarımcılar, geliştiriciler ve pazarlamacılar gibi birçok farklı türde serbest çalışan vardır. Bazı serbest çalışanlar yalnızca bir tür proje üzerinde çalışırken, diğerleri çeşitli projeler üstlenir. Her şey, serbest çalışanın becerilerine ve müşterilerinin neye ihtiyacı olduğuna bağlıdır. İşte freelance yapılabilecek başlıca işler:

• Altyazı üretimi: Müşterilerinizin videolarına .srt formatında altyazılar ve çeviriler hazırlayabilirsiniz.
• Çeviri işleri: Müşterilerinizin elindeki metinleri bildiğiniz dillere çevirebilirsiniz.
• Makale yazımı: Müşterilerinizin ihtiyacı olan metin ve makaleleri yazarak hazırlayabilirsiniz.
• Grafik tasarım çalışmaları: Müşterilerinizin tasarım ihtiyaçlarını giderebilirsiniz.
• Fotoğraf çekmek: Müşterileriniz için ya da kendiniz için fotoğraflar çekip bunları Wirestock gibi platformlarda satabilirsiniz.
• Animasyon çalışmaları: Müşterilerinizin ihtiyacı olan animasyonları hazırlayabilirsiniz.
• Video düzenleme: Müşterilerinizin elindeki videoları editleyerek düzenleyebilirsiniz.
• Seslendirme: Sesinize güveniyorsanız, kaliteli bir mikrofon alarak müşterilerinizin seslendirme ihtiyacını karşılayabilirsiniz. Genelde reklam videoları için tercih ediliyor.
• Müzik, beste yapımı: Müşteriniz için şarkı sözü yazabilir ya da ona beste yapabilirsiniz.
• Web sitesi yapımı: Müşterilerinize SEO uyumlu, son teknolojilerin kullanıldığı güçlü bir web sitesi çıkarabilirsiniz.
• Sosyal Medya yönetimi: Müşterinizin sosyal medya hesabını yönetebilir, insanların sorularına cevap verebilirsiniz.
• Reklam yönetimi: Müşterilerinizin belirlediği bütçeler dahilindeki internet reklamlarını (Google Ads, Facebook, Instagram vs.) yönetebilirsiniz.
• Pazar araştırmaları: Müşterileriniz için derin bir pazar araştırması yapabilirsiniz.
• Data analizi, raporlama: Eğer raporlama konusunda yetkinseniz, bu yeteneğinizi değerlendirebilirsiniz.
• İçerik girişi: Müşterilerinizin verilerini, ilgili data tablolarına ya da yazılımlarına girebilirsiniz.

Bunların dışında bunlara benzer yetenekleriniz varsa o yeteneklerinize odaklı kendinize bir çok farklı freelance iş modeli yaratabilirsiniz.

Serbest çalışan olarak, kendi müşterilerinizi ve projelerinizi bulmaktan sorumlu olacaksınız. Ayrıca, mali durumunuzu takip etmeniz ve zamanında ödeme aldığınızdan emin olmanız gerekecektir.

Freelance çalışan olmayı düşünüyorsanız, aklınızda bulundurmanız gereken birkaç şey var. Öncelikle, müşterilerin aradığı becerilere sahip olduğunuzdan emin olmanız gerekir. İkincisi, kendi zamanınızı ve projelerinizi yönetecek kadar organize ve disiplinli olmanız gerekiyor. Son olarak, kendinizi pazarlama ve yeni müşteriler bulma konusunda rahat olmanız gerekir.

Freelance çalışmanın artıları ve eksileri

Serbest çalışmanın birçok artısı ve eksisi var. Artı tarafta, serbest çalışanlar dünyanın herhangi bir yerinden çalışma, kendi saatlerini belirleme ve kendi patronları olma becerisine sahiptir. Ancak, serbest çalışmanın beraberinde getirdiği, meşgul olmaya yetecek kadar iş bulmak, mali durumu yönetmek ve evden çalışmanın getirebileceği izolasyonla başa çıkmak gibi bazı zorluklar da vardır.

Müşteri bulmak için gerekli freelance siteleri nelerdir?

Ne yapacağınızı buldunuz diyelim, peki nasıl müşteri bulacaksınız? Bu konu işte en kritik olan konu ve freelance ne demek sorusuna en iyi cevabı bu soruda alıyorsunuz 🙂 Çünkü Türkiye’nin en iyi üniversitesinden bile mezun olmanız, çoğu zaman tek başına müşteri bulmanıza katkı sağlamayacak. Bu konuda ilk öne çıkan şey var: Portföy ve Network

Bu iki kavram sizin müşteri bulmanıza yarayacak temel şeyler. İlk olarak portföyden başlayalım. Portföy, müşteri adaylarınıza kendinizi sergilediğiniz ilk yer. “Ben buyum, bunları yapabiliyorum ve bunları yaptım” diyebilmeniz gerekiyor. Eğer tasarım üzerinde bir iş yapacaksanız mutlaka Behance’e üye olarak yaptığınız işleri sergileyebilirsiniz. Eğer yazı ve çeviri işleriyle ilgileniyorsanız yazdığınız yazıların linklerinden oluşan bir döküman ya da sunum hazırlayabilirsiniz.

Eğer “Ama benim portföyüme ekleyecek müşterim yok ki” diyor olabilirsiniz. Bu tıpkı iş ilanlarında herkesten en az 5 yıl deneyim arayan şirketler gibi bir şey. Müşterileriniz de sizden deneyim isteyecekler. Ama şansınız var ki bu deneyimi illaki gerçek bir müşteri için çıkarmış olmak zorunda değilsiniz. Örneğin seslendirme hizmeti verecekseniz, sanki bir müşteriniz varmış gibi bir demo seslendirme çalışması hazırlayıp profilinize koyabilirsiniz.

Portföy dışındaki bir diğer kritik konu da Network. Yani çevrenizin olması. Bu çevreyi önce yakın arkadaşlarınızdan edinebilirsiniz. Zaten siz gerçekten yetenekliyseniz ve ilk müşterileriniz sizden memnun kalmışsa mutlaka çevrelerine de sizi tavsiye ediyorlar. Ben bu konuda oldukça şanslı olanlardanım ki her müşterim mutlu ayrılıyor ve bir yakınına mutlaka tavsiye ediyorlar 🙂 Siz de ilk kırılımı aştıktan sonra bu seviyeye çok rahat ulaşabilirsiniz. Ama unutmayın ki ilk günden bu güven ortamı oluşmayacak.

Portföyünüzü hazırladıktan sonra oturup kaderinizi beklemeyeceksiniz tabii ki, şimdi sıra geldi portföyünüzü dağıtmaya. Bu konuda çok şanslıyız ki ülkemizde de artık Freelance çalışma platformları ortaya çıkmaya başladı. Mesela Bionluk ve Armut ‘tan kendinize Türkçe konuşabilen müşteriler bulabilirsiniz. Ama gözünüz biraz daha yurtdışından dövizle gelir elde etmekse, o zaman sizi yurtdışı platformlarına davet ediyorum. Tabii yabancı diliniz bir tık iyiyse.

Upwork

Upwork dünyada 180 ülkede, freelancer olarak çalışan kişiler ile çeşitli dijital hizmetler arayan kişileri buluşturan bir platform olarak karşımıza çıkıyor. Upwork, internet üzerinden para kazanmak isteyen bireyler adına aşağıdaki özellikleriyle dikkat çekiyor:

• Upwork platformunda ortak dil olarak İngilizce kullanılıyor.
• Mobil uygulama ve internet sitesi geliştirme, grafik tasarım, video düzenleme ve seslendirme, içerik üreticiliği, tercümanlık, teknik destek, müşteri hizmetleri, asistanlık, pazarlama, SEO uzmanı veya yöneticisi, hukuk danışmanlığı mühendislik, veri analisti gibi birçok alanda iş bulabilmenize veya müşteri bulmanıza yardımcı oluyor.
• Türkiye’deki freelancer kişiler için Payoneer üzerinden ödeme sağlıyor.
• Yapmış olduğunuz iş ve para çekim işlemlerinden belirli oranlarda komisyon alıyor.

Toptal

İnternetten para kazanma yolları konusunda büyük çaplı işler yapabileceğiniz en önemli uygulama veya internet sitelerinden biri olarak Toptal karşımıza çıkıyor. Toptal prensipleri gereği uzun ve zorlu eleme aşamalarından sonra, gerçekten işinde fark yaratacak donanıma ve tecrübeye sahip olan freelancer bireyleri bünyesine katıyor. Eleme aşamasının ardından da bireyler büyük projelerde yer alıyor ya da büyük ölçekli işletmelerle anlaşma sağlıyor. Toptal özelinde öne çıkan detaylar ise aşağıdaki gibi:

• Toptal platformunda İngilizce dili geçerli ve iyi derecede İngilizce bilmeniz gerekiyor.
• Yazılım geliştiriciler, tasarımcılar, finans uzmanları, proje yöneticileri, dijital pazarlama uzmanları ve daha birçok dijital sektöre dair iş fırsatları bu platformda yer alıyor.
• Paypal veyahut belirli ülkelerdeki banka hesaplarınıza doğrudan para gönderimi yaparak ödemeleri gerçekleştiriyor.
• Yer aldığınız projeye göre saatlik 60-200 USD arasında gelir elde etmeniz söz konusu oluyor.
• Bir defaya mahsus iade edilebilir 500 USD depozito ücreti bulunuyor.

Freelancer

Yukarıda açıklamış olduğumuz freelancer kavramının tam adını kullanan Freelancer.com, freelance çalışma şeklini belirlemiş olan bireylerin, yeteneklerine ve becerilerine göre uygun kişiler veya ücretli yardıma ihtiyacı olan bireylerle bir araya gelmesini sağlıyor. Freelancer, yapılan işlerden belirli oranda komisyon kesiyor. Freelancer platformunun temel özellikleri ise şu şekilde bireylerin karşılarına çıkıyor:

• Platformda kullanıcılar dil olarak İngilizceyi tercih ediyor. 
• İçerik üreticiliği, video düzenleyicisi, yazılım geliştirici, grafik tasarım işleri, dijital pazarlama uzmanı, proje yönetimi ve ekip personeli gibi birçok alanda iş bulunabiliyor.
• %10 oranında veyahut 4 euro tutarında bir kesinti yapılır. (Hangi tutar daha büyükse o tarafınızdan tahsil edilir)
• Payoneer, Paypal, Skrill ve direkt olarak banka hesabınıza para çekebilirsiniz. 

Fiverr

En köklü freelance platformlarından biri olan ve internetten para kazanma yolları konusunda global bilinirliğe sahip olan Fiverr, birçok dijital yeteneğinizi pazarlamanıza ve satmanıza olanak sağlıyor. Gerek şirketlerle gerekse şahıslarla çalışma yapmanıza aracılık ediyor. Özellikle “dijital göçebe” olarak bilinen bireyler tarafından sıklıkla tercih ediliyor. Fiverr, aşağıdaki özellikleriyle karşımıza çıkıyor:

• Platformda kullanıcılar genel olarak İngilizce dilini kullanıyor.
• Logo tasarımı, web site tasarımı, mobil uygulama ve oyun geliştirme, dijital pazarlama becerileri, video düzenleme ve oluşturma, proje ekibine dahil olma, dijital asistanlık gibi birçok seçenek vasıtasıyla para kazanmanıza yardımcı oluyor.
• Doğrudan banka para transferi, Fiverr gelir kartı, Paypal ve Payoneer ile para çekimi yapılabiliyor.
• 5 USD ila binlerce USD arasında yapacağınız işe ve süresine göre para kazanılabiliyor. 

Wirestock

İnternetten para kazanma yolları konusunda dünya çapındaki birçok görsel içerik üreticisi Wirestock seçeneğini tercih ediyor. Yüksek kalitedeki fotoğraflar, videolar ve illüstrasyonlar paylaşarak, indirme başına veya tamamen telif haklarının satın alınması sonucunda görsel içerik üreticileri, üretmiş oldukları içeriklerden para kazanabiliyor. Wirestock hakkındaki diğer detaylar ise şu şekilde görsel içerik üreticilerinin karşılarına çıkıyor:

• Platform İngilizceyi destekliyor.
• Görsel içerik üretimi ile para kazanmak mümkün oluyor.
• İçeriklerinizin satın alınması durumunda %15 oranında tarafınızdan komisyon alınıyor.
• 30 USD minimum para çekme limiti bulunuyor.
• Paypal ve Payoneer ile ödeme alınabiliyor. 

Shutterstock

Shutterstock, görsel içerik üreticileri ile görsel içerik ihtiyacı olan milyonlarca bireyin bir araya gelmesine olanak sağlayan bir platformdur. İnternetten para kazanma yolları konusunda Shutterstock Katılımcı kısmı, dünya genelinde özellikle pasif gelir anlamında en çok tercih edilen yöntemlerden biridir. Profesyonel bir fotoğraf makinenizin olması en temel detaylardan biri iken, yayıncı olarak kazanabilmeniz adına bazı doğrulama aşamalarını geçmeniz gerekiyor. Shutterstock hakkında şu gibi detaylar para kazanma açısından öne çıkıyor:

• Shutterstock Türkçe dil desteği sunuyor ancak İngilizce dil tercihi ile global anlamda daha çok kişiye ulaşmanız mümkün oluyor.
• Fotoğraf, video, 3B görsel içerik gibi daha birçok görsel içerik türü ile para kazanılabiliyor.
• Shutterstock, minimum 35 USD para çekme limiti ile karşınıza çıkıyor. Paypal, Payoneer ve Skrill gibi ödeme yöntemleri üzerinden hak edişlerinizi tarafınıza iletiyor. Banka hesabınıza ödeme yapması adına en az 500 USD çekim talebi oluşturmanız gerekiyor.
• Ödemeler indirilen içeriğinize göre yapılıyor ve içerik türü de alınan ücreti değiştirebiliyor. İçeriğin tüm telif haklarıyla satın alınması, %20 tutarında gelir elde etmenize olanak sağlıyor. Ayrıca fotoğraflarınız veya görsel içeriklerinizin indirme başına 0,25-0,36-0,38 USD gibi tutarlarda tarafınıza gelir sağlaması söz konusu olabiliyor.

Freelance nasıl fatura kesilir ve ödeme alınır?

Serbest çalışan olarak, faturalandırma ve ödeme alma işin en zorlu kısımlarından biri olabilir. Ama biraz teknik bilgiyle, bu çok rahat aşılabilir.

İlk olarak, müşterilerinizi nasıl faturalandıracağınızla başlayalım. Burada birkaç farklı seçenek var ama en önemlisi faturalarınızda açık ve öz olması. Üzerinde anlaşmaya varılan iş kapsamını, saatlik ücretinizi veya sabit bir ücreti eklediğinizden emin olun. Ve müşterinizin ödemenin ne zaman yapılması gerektiğini bilmesi için faturaya tarih yazdığınızdan emin olun.

Şimdi de ödeme alma hakkında konuşalım. Ödemelerin zamanında yapılmasını sağlamanın en iyi yolu, müşterinizle ödeme koşullarını içeren bir sözleşme yapmaktır. Bu şekilde, hem siz hem de müşteriniz ödemelerin ne zaman yapılması gerektiğini bilecek ve herhangi bir karışıklık yaşanmayacaktır. Sözleşmenize, bir müşteri zamanında ödeme yapmazsa ne olacağını belirten bir dil de ekleyebilirsiniz – örneğin, bir gecikme ücreti alabilir veya fatura ödenene kadar başka bir işi durdurabilirsiniz.

Müşteriniz yurt dışında ise ödeme almak için “En İyi Uluslararası Para Transferi Uygulamaları” yazımızdaki yöntemleri kullanabilirsiniz. Ayrıca Freelancer’lar için hazırlanan Ruul gibi fatura kesme platformlarını da kullanabilirsiniz. Freelance iş yaparken müşterilerinize rahatlıkla fatura kesmenizi sağlayan başarılı bir servis olan Ruul ile müşterileriniz ödemelerini faturalarını alarak kolayca sisteme yapabiliyorlar ve siz de paranızı 1–2 gün içinde alabiliyorsunuz.

Eğer fatura kesemiyorsanız ve ufak miktarlarda kazançlar elde etmek istiyorsanız yukarıda belirttiğim müşteri bulma platformları, zaten kendi içlerinde bir ödeme alma sistemine sahipler. Yani müşterileriniz o sitelere ödeme yapıyorlar ve siz işi teslim ettiğinizde para sizin hesabınıza geçiyor. Bu nedenle bu platformları kullanabilirsiniz.

Son olarak, serbest çalışmanızın kayıtlarını her zaman iyi tutun – bu, vergi zamanı geldiğinde işe yarayacaktır! Daha sonra kolayca başvurabilmeniz için tüm faturaları ve sözleşmeleri kaydettiğinizden emin olun.

Bu ipuçlarını göz önünde bulundurarak, serbest çalışan olarak faturalandırmak ve ödeme almak çocuk oyuncağı olacak!

Özet

Sonuç olarak, 21. yüzyılda serbest meslek sahibi olarak çalışmanın kesinlikle artıları ve eksileri olduğu söylenebilir. Bununla birlikte, sıkı çalışmaya ve esnek olmaya istekliyseniz, serbest çalışma, geçiminizi sağlamanın harika bir yolu olabilir. Çevrimiçi olarak sunulan pek çok fırsatla, kendi serbest işinizi kurmak için bundan daha iyi bir zaman olamaz. Şimdi yola çıkın ve freelance çalışmaya başlayın!